30 Kasım 2010 Salı

Kucuk adam, mutlu tepe


2 Subat, 1913 – 16 Agustos, 2008
Fukuoka elinde tohum topu ile
Foto: NaturalFarming.org


"Masanobu Fukuoka"nin anlami iste buymus! Gercekten de kendisi fotograflarindan anladigim kadariyla ufacik tefecik, narenciye bahceleriyle pirinc tarlalarinin oldugu tepe ise onun ellerine emanet edilmis olmaktan cok mutlu olmali. Aslinda narenciye bahceleri ve pirinc tarlasi diyerek haksizlik ediyorum cunku Fukuoka bildigimiz anlamda bir ciftci degil. Mutlu tepelerindeki narenciye bahcesinde agaclar arasinda yari yabanilesmis sebzeler, yesil gubre bitkileri doluymus. Kislari arpa ve bugdayla donusumlu ektigi, susuz yetistirdigi pirinci ise hic bir zaman eslikci bitkisiz (beyaz akgul) ekmiyormus. Yontemleri bir baska yaziya. Turkceye Dogal Tarim olarak cevrilen, ingilizcede "natural farming" (dogal tarim), "do-nothing farming" (eylemsiz tarim) olarak da ifade edilen bu tarim felsefesini bir seri yazida anlatmaya calisacagim. Bu seriye Fukuoka kimmis diye tanitarak baslamak istedim.

Fukuoka'yi "polymath" (cok sey bilen) olarak tanimlamis wikipedia. Calisma hayatina bitki patolojisi uzerine biyolog olarak baslayan Fukuoka aslinda ciftci, egitmen (sensei), yazar, doga bilimci, sanatci, cizer, arastirmaci kimliklerini de tasimis uzerinde. [1]

One Straw Revolution (turkceye Ekin Sapi Devrimi olarak cevrildi) ile tanidik onu ilk. Kitap hem tarimla hem de yasamla ilgili bir felsefe kitabi neredeyse. Bu tanitim yazisina ilk basladigimda, tam bir kaos halinde, ordan oraya ziplayarak yazarken, kitabi ceviren sevgili Aykut Istanbullu'nun tanitim yazisi aklima geldi. O kadar guzel yazmis ki izniyle bir kismini alintiliyorum:

##
Masanobu Fukuoka Japonya’nın güneyinde küçük bir adada yüz yıllardır tarım yaparak yaşayan bir aileden geldi ve mikrobiyoloji üzerine eğitim alarak uzun yıllar bitki hastalıkları üzerine çalıştı. Henüz yirmibeş yaşındayken yakalandığı ağır zatürrenin onu ölümün kıyısına getirmesinin hemen ardından bir gün sabaha karşı farkettiği şu gerçek yaşamını değiştirdi: "bu dünyada hiç ama hiçbir şey yok, insanlık hiç ama hiçbir şey bilmiyor. Hiçbir şeyin hakiki bir değeri yok ve bütün eylemler nafile, anlamsız birer çabalar." En iyisini doğa bilir.

İnsanoğlunun yaşamı kontrol etme hatta anlama çabası bile nafile ve özünde yıkıcıdır. Bu farkedişin ardından köyüne dönen Fukuoka, ilk önce kendisine emanet edilen narenciye bahçelerinde bu yöntemi dener ve o zamana kadar budanmış olan ağaçları ve sürülmüş olan bahçe toprağını kendi hallerine bırakarak bütün meyve bahçesinin solarak yokolmasını izler. Aldığı ilk ders doğaya dönüşün bir anda herşeyi bırakarak yapılamayacağıdır.

Savaş sırasında 5 yılını yine devlet için bitki hastalıkları üzerine çalışarak geçiren Fukuoka bunun hemen ardından köyüne dönerek felsefesini uygulamaya girişir. Yeni bir yöntem geliştirmenin yaygın yolu "şunu denesek nasıl olur? bunu denesek nasıl olur?" diye sorarak bir sürü yeni şeyi birbirinin üstüne denemektir. Oysa Fukuoka bunun tam tersini yapar ve en sonunda şu sonuca varır: sürmeye gerek yoktur, gübrelemeye gerek yoktur, kompost yapmaya gerek yoktur, böcek ilacı kullanmaya gerek yoktur. Bu noktaya kadar indiğinizde, gerçekten gerekli olan çok az tarım uygulaması vardır.

Fukuoka her fırsatta bunun yalnızca bir tarım yöntemi olmadığını vurgular: "İnsanın gelişmiş tekniklerinin gerekli görünmelerinin nedeni, doğal dengenin aynı yöntemler kullanılarak ciddi şekilde bozulması sonucunda toprağın onlara bağımlı hale gelmiş olmasıdır…İnsanlar hastalıklı bir çevre yarattıkları zaman doktorlar ve ilaçlar gerekli hale gelirler. Resmi eğitimin hiçbir temel değeri yoktur ama insanlık, insanın hayatta kalması için "eğitimli" olmasını gerektiren koşulları yarattığı zaman gerekli hale gelir."
##

Ilgilenenler icin, Masanobu Fukuoka’nin batida yayimlanan kitaplari:
● The One-Straw Revolution (1975)
● The Natural Way of Farming – The Theory and Practice of Green Philosophy (1976)
● The Road Back to Nature – Regaining the Paradise Lost (1987)
● The Ultimatum of God Nature - The One-Straw Revolution - A Recapitulation (1996)

Ekin Sapı Devrimi Kaos yayinlari tarafindan yayinlanmis, The Natural Way of Farming'in cevirisi tamamlanmis, Kaos Yayinlari’ndan cikmak uzere. Son kitabi The Ultimatum of God Nature ise cevirilme asamasinda.


[1] http://en.wikipedia.org/wiki/Masanobu_Fukuoka

4 yorum:

Süt Dilimi dedi ki...

Merhaba, alıntıyı ben mi göremedim acaba:)

beste dedi ki...

Pinar alinti dedigin hangisi? :)

Pinar dedi ki...

Kusura bakmayin, alinti icin kullandigim karakter html kod oldugu icin sacmalamis. Duzelttim.

Elif dedi ki...

Pinar'cigim,
Yolladiklarim oldu mu? Oralarda kullanabileceginiz seyler secmeye calistim ama insallah isinize yarar. Starbucks kahvesini bizi konusa konusa icin. Bende simdi iciyorum.
Cok optum...